Tác phẩm "Lời kêu gọi đồng bào và chiến sĩ cả nước" kháng chiến của Bác Hồ năm 1966 thể hiện ý chí Việt Nam

Năm 1965, bị thất bại nặng nề trong chiến lược chiến tranh đặc biệt, đế quốc Mỹ thi hành chiến lược chiến tranh cục bộ ở miền Nam Việt Nam. Tháng 8/1965, Mỹ ồ ạt đưa 30 vạn quân viễn chinh và rất nhiều vũ khí và thiết bị quân sự vào miền Nam Việt Nam hòng nhanh chóng tiêu diệt quân cách mạng và bình định miền Nam trong thời gian ngắn nhất. Đồng thời  mở rộng chiến tranh ra miền Bắc xã hội chủ nghĩa (XHCN) bằng cuộc chiến tranh phá hoại do không quân và hải quân thực hiện. Nhưng ngay mùa khô năm 1965 - 1966, quân Mỹ đã bị đánh bại trên chiến trường miền Nam, ở miền Bắc quân và dân ta đã bắn rơi hàng nghìn máy bay các loại của đế quốc Mỹ. Thua đau, nhưng đế quốc Mỹ vẫn không từ bỏ dã tâm xâm lược mà càng đem quân và vũ khí, không chỉ mang quân Mỹ đến mà còn đưa cả quân chư hầu Úc, Thái lan, Nam Triều Tiên... vào tham chiến, một mặt muốn giành lại thế chủ động ở chiến trường ép quân giải phóng phải co cụm lại, đồng thời cắt đường tiếp tế cho chiến trường miền Nam từ hậu phương miền Bắc. Mặt khác chúng âm mưu ép ta phải ngồi vào bàn đàm phán theo ý muốn của chúng.
Lường trước được âm mưu của địch, nhận định khả năng cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước có thể còn lan rộng và vô cùng ác liệt. Để khẳng định quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc Việt Nam. Khẳng định cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta nhất định thắng lợi. Đồng thời chuẩn bị tư tưởng trước cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta bước vào một giai đoạn chiến đấu mới quyết liệt hơn, khó khăn hơn và hy sinh nhiều hơn để giành lấy thắng lợi hoàn toàn. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi quan trọng này. Ngày 17/7/1966, đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh bằng không quân đánh phá miền Bắc, trên Đài phát thanh Tiếng nói Việt Nam, lời kêu gọi nhân dân cả nước quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vang lên: "Không có gì quý hơn độc lập, tự do...".
Một số nội dung cơ bản của Lời kêu gọi:
Một là: Lời kêu gọi đã vạch trần âm mưu thâm độc và tội ác dã man của đế quốc Mỹ hòng quyết tâm xâm lược nước ta mà Bác Hồ dùng cụ thể là: "Đế quốc Mỹ dã man, gây ra chiến tranh xâm lược hòng ăn cướp nước ta"[1] tố cáo chúng đã đưa 30 vạn quân viễn chinh vào miền Nam Việt Nam trực tiếp đàn áp đồng bào chiến sỹ ta. Chúng sử dụng những phương tiện chiến tranh cực kỳ man rợ như "chất độc hoá học, bom na-pan..." chúng dùng chính sách" đốt sạch, giết sạch, phá sạch" hòng khuất phục đồng bào miền Nam ta. Đồng thời trong lời kêu gọi Chủ tịch Hồ Chí Minh còn tố cáo hòng gỡ thế bí ở miền Nam, đế quốc Mỹ đã trắng trợn dùng không quân đánh phá miền Bắc, và càng ngày càng leo thang muốn mở rộng chiến tranh ra miền Bắc ném bom Thủ đô Hà Nội và các thành phố lớn, các khu công nghiệp, phá hoại hệ thống giao thông của miền Bắc. Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lời kêu gọi của mình Người nói: "Đó là hành động tuyệt vọng của chúng, khác nào con thú dữ bị thương nặng, giãy giụa một cách hung tợn trước hơi thở cuối cùng[2]".
Hai là: Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định quyết tâm chiến đấu của nhân dân ta cả ở miền Bắc cũng như ở miền Nam. Quân và dân miền Nam đoàn kết chặt chẽ, chiến đấu anh dũng đã thắng lợi vẻ vang thực hiện mục tiêu quyết tâm giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc tiến tới thống nhất nước nhà. Quân và dân miền Bắc không hề nao núng vừa sản xuất vừa chiến đấu, đã bắn tan xác hơn 1200 máy bay địch, quyết tâm đánh thắng chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ và đồng thời hết lòng hết sức ủng hộ miền Nam. Lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định quyết tâm không gì lay chuyển nổi của người Việt Nam là đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược mặc dù chúng có thể đưa 50 vạn quân hoặc 1 triệu quân Mỹ vào Việt Nam, chúng có thể dùng hàng nghìn máy bay để đánh phá miền Bắc. Thông qua lời kêu gọi đã thể hiện dân tộc Việt Nam hết sức bình tĩnh trước khó khăn, thách thức, tin tưởng vào sức mình, vào sự đoàn kết của toàn dân tộc. "Chiến tranh có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, 20 năm hoặc lâu hơn nữa. Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, xí nghiệp có thể bị tàn phá, song người Việt Nam quyết không sợ"[3]. Trong lời kêu gọi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu một chân lý nổi tiếng làm cho lời kêu gọi ngày 17/7/1966 có sức lan toả rất xa và có sức mạnh tập hợp đoàn kết rất mạnh mẽ, đồng thời khẳng định một niềm tin lớn vào ngày mai. Đó là chân lý "Không có gì quý hơn độc lập - tự do". Và "đến ngày thắng lợi nhân dân ta sẽ xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn"[4].
Ba là: Trong lời kêu gọi ngày 17/7/1966, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vạch rõ cho toàn thế giới thấy rằng: nhân dân Việt Nam rất yêu chuộng hoà bình. Sở dĩ Việt Nam phải tiến hành cuộc chiến đấu gian khổ chịu rất nhiều hy sinh cũng vì hoà bình, độc lập tự do của dân tộc mình và của cả loài người. Người khẳng định rằng: muốn có hoà bình ngay lập tức thì chỉ cần đế quốc Mỹ rút khỏi miền Nam, chấm dứt chiến tranh phá hoại miền Bắc. Đó là lập trường 4 điểm của Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hoà và 5 điểm của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã vạch rõ âm mưu hoà bình giả hiệu của chính quyền Mỹ hòng ép Việt Nam phải ngồi vào đàm phán theo ý Mỹ đó là đàm phán hoà bình giả hiệu nhằm tung hoả mù trước dư luận quốc tế. Trong lời kêu gọi này một lần nữa Người thay mặt cả dân tộc Việt Nam khẳng định lại với thế giới rằng: nhân dân Việt Nam đồng tâm nhất trí vượt mọi khó khăn gian khổ, hy sinh, kiên quyết hoàn thành nhiệm vụ lịch sử vẻ vang là đánh thắng giặc Mỹ xâm lược". Đồng thời trong lời kêu gọi chống Mỹ cứu nước này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt nhân dân Việt Nam trịnh trọng cảm ơn nhân dân thế giới trong đó có cả nhân dân Mỹ, Chính phủ các nước anh em, bè bạn quốc tế đã hết lòng ủng hộ cuộc kháng chiến chống xâm lược chính nghĩa của nhân dân Việt Nam, cảm ơn sự giúp đỡ hiệu quả của các nước anh em, bè bạn khắp 5 châu. Kêu gọi cả loài người tiến bộ, đặc biệt là những người bạn Mỹ và nhân dân Mỹ hãy chặn bàn tay tội ác của bọn xâm lược Mỹ, hãy cứu lấy những thanh niên Mỹ để khỏi phải làm bia đỡ đạn cho bọn xâm lược Mỹ tại chiến trường miền Nam. Vì việc làm đó là vô nghĩa. Vì cuối cùng thì chiến thắng cũng thuộc về nhân dân Việt Nam.
Ý nghĩa của Lời kêu gọi: Trước hết đây là một văn kiện có giá trị như một lời hịch kêu gọi cả dân tộc tiến lên để chiến thắng. Lời kêu gọi như một cuộc vận động lớn để toàn Đảng, toàn quân, toàn dân tộc thống nhất ý chí, thống nhất niềm tin, củng cố đội ngũ để đi vào giai đoạn quyết liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại nhất không chỉ của dân tộc Việt Nam mà của cả nhân loại ở thế kỷ 20.
Qua lời kêu gọi rất ngắn gọn xúc tích, đầy sức thuyết phục Hồ Chí Minh đã chứng minh cho nhân dân ta và cả thế giới biết rằng kẻ thù dù có hung bạo đến đâu, dù có lắm súng nhiều tiền đến đâu thì cũng không thể thắng được nhân dân Việt Nam: cái chính nghĩa phải thắng cái phi nghĩa; cái văn minh phải thắng bạo tàn; cái thiện phải thắng cái ác. Hoà bình là niềm tin và khát khao của nhân loại. Hòa bình không phải chỉ giành cho một dân tộc, một quốc gia mà là của cả loài người. Nhưng đó phải là hoà bình chân chính, hoà bình trong độc lập, tự do như chân lý mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu trong lời kêu gọi: "Không có gì quý hơn độc lập - tự do".
Trong cuộc chiến tranh này, đế quốc Mỹ đã huy động và sử dụng một lực lượng quân sự và phương tiện chiến tranh khổng lồ hòng tiêu diệt lực lượng cách mạng nước ta. Mỹ đã chi trực tiếp cho cuộc chiến tranh ở Việt Nam tới gần 700 tỉ USD ( nếu tính cả chi phí gián tiếp thì lên tới gần 1.000 tỉ USD gấp gần 3 lần số tiền Mỹ chi trong cuộc chiến tranh thế giới hai (khoảng 341 tỉ USD) và gấp 20 lần Mỹ chi các cuộc chiến tranh ở Triều Tiên (khoảng 54 tỉ USD…), Mỹ đã huy động tới 70% lục quân, 60% lính thuỷ đánh bộ; 40% hải quân và 60% không quân của nước Mỹ, với hơn 6,5 triệu lượt thanh niên trực tiếp tham gia chiến tranh ở Việt Nam cùng với 22.000 xí nghiệp quốc phòng trên nước Mỹ trực tiếp phục vụ chiến tranh ở Việt Nam. Nhưng với quyết tâm "không có gì quý hơn độc lập, tự do", nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng đã làm nên kỳ tích của thế kỷ 20, thỏa ước nguyện của Bác Hồ "đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào" bằng Đại thắng mùa xuân 1975 giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực đang đan xen giữa thời cơ và thách thức , với xu thế hội nhập và toàn cầu hoá, với một thế giới đa cực, các quốc gia muốn một phát triển bền vững lâu dài thì nhất định không thể không tuỳ thuộc vào nhau, để giải quyết các vấn đề thời đại như chiến tranh, khủng bố, dịch bệnh và môi trường,.. đồng thời còn chứng minh cho tầm nhìn Hồ Chí Minh về một thế giới tương lai là độc lập dân tộc, là tự do phát triển - sự phát triển của mỗi quốc gia phải là điều kiện để các quốc gia khác cùng phát triển.

Chu Mai Phong
Khoa lý luận cơ sở - Trường Chính trị tỉnh

 

---