Vài suy nghĩ nhân Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3

Đối với mỗi người, hạnh phúc có thể mang nhiều ý nghĩa khác nhau. Song, chúng ta đều công nhận rằng, hạnh phúc nghĩa là làm việc để chấm dứt xung đột, nghèo đói và các điều kiện không may mắn khác và rất nhiều đồng loại của chúng ta hiện đang phải sống trong các điều kiện đó. Hạnh phúc không phải là điều phù phiếm, cũng không phải là điều gì xa xỉ. Hạnh phúc là khát khao sâu xa của mọi thành viên trong gia đình nhân loại. Hạnh phúc không nên từ chối một ai và phải là của tất cả mọi người.
Theo Bách khoa toàn thư Wikipedia: “Hạnh phúc là một trạng thái cảm xúc của con người khi được thỏa mãn một nhu cầu nào đó mang tính trừu tượng. Hạnh phúc là một cảm xúc bậc cao. Ở con người, nó mang tính nhân bản sâu sắc và thường chịu tác động của lý trí. Hạnh phúc gắn liền với quan niệm về niềm vui trong cuộc sống”.
Nhiều nghiên cứu khoa học cũng như trải nghiệm thực tế cho thấy hạnh phúc mang đến những tác động tích cực đến cuộc sống của con người. Khi hạnh phúc, chúng ta sẽ có những cảm xúc tích cực đối với cuộc sống. Nếu có lối sống lạc quan, tích cực, hệ miễn dịch của cơ thể cũng sẽ tăng lên. Nếu là người hạnh phúc, khi đối mặt với khó khăn hoặc thất bại, khả năng chịu đựng, phục hồi và chữa lành tổn thương cũng sẽ tốt hơn.
Chính vì mang tính trừu tượng và cảm xúc, nên trong đời sống xã hội có nhiều khái niệm, danh ngôn về hạnh phúc, ví dụ như:
- Đấu tranh với nghịch cảnh và chinh phục chúng là hạnh phúc lớn nhất của con người.
- Hạnh phúc là có việc gì đó để làm, có ai đó để yêu và có điều gì đó để hi vọng
- Làm điều bạn thích là tự do. Thích điều bạn làm là hạnh phúc.
- Ba chiếc chìa khóa dẫn tới cuộc sống mãn nguyện: quan tâm tới người khác, dám làm vì người khác, chia sẻ cùng người khác.
- Khả năng tìm được cái đẹp trong những điều nhỏ bé nhất khiến gia đình trở nên hạnh phúc và cuộc đời trở nên đáng yêu.
- Không có hạnh phúc trong việc sở hữu hay đón nhận, chỉ có hạnh phúc khi cho đi.
- Hạnh phúc… là cho, và sống vì người khác.
- Không ai có quyền hưởng thụ hạnh phúc mà không tạo ra nó.
- Những người tìm kiếm hạnh phúc trên chính đôi chân của mình, chứ không phải dựa vào sự giúp đỡ của người khác, luôn là những người hạnh phúc nhất.
- Hạnh phúc giống như một con bướm, bạn càng rượt đuổi, nó càng bay xa hơn. Nhưng nếu bạn không để ý đến nó, nó sẽ tự bay đến gần bạn.
- Khi nghĩ đến những điều tốt đẹp, con người sẽ sống hạnh phúc hơn.
- Không có con đường nào dẫn đến hạnh phúc, bởi hạnh phúc chính là một con đường...
 

Sớm nhận thức về giá trị của hạnh phúc đối với con người và xã hội, ngay sau Cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, Quốc hiệu của nước ta là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Độc lập - Tự do - Hạnh phúc. Có thể khẳng định, từ những ngày mới lập nước, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chú trọng và đề cao giá trị của hạnh phúc. Nhiều văn kiện của Đảng sau này cũng đề cập đến vấn đề này, đặc biệt Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã tiếp tục đề cao khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, đem lại hạnh phúc cho Nhân dân. Đảng ta xác định: Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân Việt Nam đang phấn đấu xây dựng là một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển…
Thế giới hiện nay rất coi trọng chỉ số hạnh phúc của người dân để đánh giá về sự tiến bộ, ưu việt của các quốc gia. Tháng 6/2012, tổ chức Liên hiệp quốc đã chính thức công bố ngày 20/3 hằng năm là Ngày Quốc tế Hạnh phúc. Việt Nam là quốc gia đang phát triển nhưng đã chủ động tiếp thu có chọn lọc những giá trị chung của nhân loại. Văn kiện Đại hội XIII đã bổ sung, nhấn mạnh: Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc; phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế, nâng cao chất lượng cuộc sống và chỉ số hạnh phúc của con người Việt Nam.
Với việc đề cao hạnh phúc của người dân, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã bổ sung yếu tố “dân thụ hưởng” để hoàn thiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, qua đó nhấn mạnh nhân dân  luôn là chủ, là trung tâm, là chủ thể của toàn bộ quá trình phát triển đất nước. Lấy hạnh phúc và sự ấm no của nhân dân làm tiêu chí phấn đấu và đánh giá sự lãnh đạo của Đảng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.
Với đất nước chúng ta, thu nhập có thể chưa cao, tốc độ phát triển có thể chưa bằng nhiều quốc gia khác, nhưng Việt Nam luôn là đất nước bình yên, an ninh con người và an ninh xã hội được bảo đảm. Đây chính là lý do Việt Nam được bạn bè quốc tế đánh giá là một trong những quốc gia ngày càng hạnh phúc, là điểm đến hấp dẫn và an toàn của bạn bè thế giới.
Theo Báo cáo Hạnh phúc Thế giới[1] (World Happiness Report - WHR) năm 2022 (công bố ngày 18/3/2022): Top 10 quốc gia hạnh phúc nhất thế giới lần lượt là: Phần Lan, Đan Mạch, Iceland, Thụy Sỹ, Hà Lan, Luxembourg, Thụy Điển, Na Uy, Israel và New Zealand. Việt Nam xếp vị trí 77 (tăng 2 bậc so với năm 2021 và tăng 6 bậc so với năm 2020).
Đặc biệt, trong đại dịch Covid-19, cả thế giới càng thấy rõ tinh thần đoàn kết, sự sẻ chia của người dân Việt Nam. Mỗi người dân tùy thuộc vào điều kiện của mình đã có những hành động thiết thực để giúp đỡ những người khó khăn, yếu thế hơn. Mỗi ngày, những việc tử tế lại được nhân lên, sự yêu thương, sẻ chia giữa những con người đã mang đến niềm vui sống, niềm hạnh phúc cho nhau cũng như cho cộng đồng, để tạo ra khối đoàn kết, thống nhất, chung tay chiến thắng đại dịch. Và cũng chính trong thảm họa ấy, con người ta chợt nhận ra hạnh phúc không phải là thứ gì quá cao sang, xa lạ mà nó ở ngay chính những điều rất giản đơn, bình dị trong cuộc sống. Đôi khi, chỉ là việc cùng nhau nghe nhạc, đọc sách, cùng nhau làm việc nhà, cùng thưởng thức những món ăn ưa thích do chính tay mình hoặc người thân nấu, thế cũng đã là mãn nguyện… Điều mà có lẽ trước đó, trong cuộc mưu sinh cơm áo, gạo tiền thường nhật dường như đã bị khỏa lấp, chôn vùi.
Nếu như trước dịch COVID-19, mỗi quốc gia đều phấn đấu tăng trưởng nhanh, không ngừng nâng cao thu nhập và coi đấy là mục tiêu cao nhất thì sau đại dịch COVID-19, nhiều quốc gia đã nhận thấy tăng trưởng nhanh, thu nhập cao tuy rất cần nhưng không phải là tất cả, bởi cảm giác hạnh phúc của người dân lại nằm ở cảm giác được an toàn, được sống trong xã hội bình an.
Đơn giản vậy thôi để hiểu rằng, cuộc sống luôn chứa đựng những điều bất ngờ với biến cố có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nên bất cứ ai cũng đừng mải tìm kiếm hạnh phúc trong sự vô hình. Hạnh phúc vốn tồn tại xung quanh mỗi người, từ những điều nhỏ bé, dung dị nhất. Biết tận hưởng, biết hy sinh, biết bằng lòng… để mỗi ngày đều là những phút giây hạnh phúc. Do đó, chúng ta cần học cách trân trọng những gì đang diễn ra ngay thời điểm hiện tại, và đây chính là hạnh phúc: “Hạnh phúc chỉ đến khi chúng ta bằng lòng với những gì đang có”; “Hạnh phúc là khi bạn có cuộc sống thư thái, an yên nhất”. Muốn vậy, chúng ta hãy sống hết mình, lao động hăng say và hãy luôn duy trì thái độ tích cực. Chúng ta hãy cùng nhau chung sức, chung lòng, trách nhiệm, sáng tạo, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công tác xóa đói, giảm nghèo, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn, tới các đối tượng chính sách dễ bị tổn thương. Hãy cùng nhau kế thừa, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp, hiếu nghĩa của dân tộc Việt Nam; hãy yêu thương và sẻ chia để tìm thấy cho mình và giúp những người quanh ta, trước hết là gia đình, là những người thân có nhiều giây phút hạnh phúc đích thực.

Nguyễn Quang Thuỷ